Elektrownia wodna Struga położona jest na brzegu rzeki Słupi. Została zbudowana w 1896 roku. Jest to najstarsza z elektrowni wodnych Pomorza i jedna z najstarszych wśród czynnych do dziś na świecie. Zanim przekształciła się w elektrownię, pełniła rolę młyna, a następnie siłowni wodnej napędzającej urządzenia papierni i tartaku. Przy budynku zachował się do dzisiaj, niestety zasypany a zatem niewidoczny kanał ceglany służący do przeniesienia napędu z turbiny do pobliskiego tartaku, gdzie poruszany był trak do cięcia drewna. Napęd przenoszony był za pomocą stalowej liny długości kilkudziesięciu metrów.
W roku 1920 Struga została elektrownią zawodową. Różnice w wykorzystywaniu obiektu odbiły się na architekturze budynku i jego wielkości. Jest on nieproporcjonalnie duży jak na dzisiejsze warunki. Turbina wyprodukowana w 1896 roku przez Schichau Elbląg pracowała w elektrowni do kwietnia 2009 roku napędzając generator AEG z 1920 r. W latach 50-tych przeniesiony został z elektrowni wodnej Rutki nietypowy generator, w którym wiruje stojan. Wirnik generatora oraz korpus turbiny jest nieruchomy, a wykonany jest z nitowanych blach, a nie z odlewu żeliwnego jak w większości tego typu urządzeń. Z innych zachowanych ciekawostek można wymienić zachowane zapewne jedne z najstarszych żarówek węglowych, drewniane łopaty do gaszenia pożarów nie istniejących już kabli w osłonie olejowej czy też tablicę marmurową z dawnymi urządzeniami pomiarowymi i sterowniczymi.
Kolejną, znacząca modernizację elektrownia przeszła w roku 2009, kiedy to zainstalowano nową turbinę z nowoczesną automatyką. Kolejnym krokiem w procesie modernizacji i dostosowywaniu obiektu do pełnej automatyzacji, była wymiana w roku 2012 zabytkowego generatora na nowoczesny, pozwalający w lepszym stopniu wykorzystywać możliwości hydroenergetyczne stopnia.
W trakcie postojów technologicznych elektrowni, wody rzeki Słupi wracają do swego starego koryta i z tej niecodziennej okazji korzystają kajakarze. W krętym starorzeczu na długości około 3 km woda ma spadek 14 m. Rwący żywioł przypominający górskie cieki, przyciąga kajakarzy z terenu całego kraju, pragnących zmierzyć się z wartkim, krętym nurtem oraz licznymi przeszkodami.
W elektrowni zainstalowana jest pozioma turbina Francisa TFP 900 ze spiralną komorą zasilającą i elektrohydraulicznie sterowanym położeniem kierownic. Turbina jest połączona sprzęgłem dzielonym z wkładką elastyczną typu Rotex z generatorem synchronicznym. Łożyskowanie turbiny toczne - dwa zespoły łożysk tocznych.
| Turbina | Wzbudnica |
| Przełyk maksymalny - 2,7 m3/sek Spad - 14,0 m Moc maksymalna na wale - 322 kW Średnica wirnika - 900 mm Obroty - 214 obr/min Producent - GEG Gdańsk Rok budowy - 2009 |
Napięcie stojana - 73V DC Prąd stojana - 8,8A DC Napięcie wirnika - 61V DC Prąd wirnika - 200A Prędkość obrotowa - 214,3 [obr/min] Masa - 690 kg Rodzaj pracy - S1 Klasa izolacji - F Stopień ochrony - IP 20 Sposób chłodzenia - ICO 1 Norma - PN-EN 60034-1 Typ - WBT-990-160 |
Pozostałe parametry
Regulator turbiny Francisa
W elektrowni zainstalowany jest jeden generator synchroniczny napędzany przez turbinę w układzie – na wspólnym wale
Dane techniczne
